Η γραφειοκρατία των Βρυξελλών υπεύθυνη δια… πάσαν νόσον

Δεν γνωρίζω το ευρωπαϊκό της ανάλογο, πάντως η ελληνική σχετική παροιμία αναφέρεται στον… γάιδαρο και το σαμάρι. Και προφανώς θα εθελοτυφλούσε κανείς αν δεν έβλεπε, δεκαετίες τώρα, το έντονο lobbying γύρω από τις Βρυξέλλες και τον τρόπο, με τον οποίο δρουν και επηρεάζουν τις αποφάσεις τους και εξωθεσμικοί παράγοντες. Ωστόσο, τελικά, αγνοούμε το προφανές.

Οι Βρυξέλλες αποτελούν διαχρονικά τον μεσολαβητή μεταξύ εταίρων, που συχνά πρεσβεύουν διαφορετικά συμφέροντα και προτεραιότητες. Καλούνται λοιπόν, σχεδόν ταχυδακτυλουργικά, να συμβιβάσουν όχι απλώς ετερόκλητες προσεγγίσεις αλλά, εντελώς διαφορετικά κρατικά και επιχειρηματικά συμφέροντα.

Ταυτόχρονα καλούνται να συνδέουν τα διακυβερνητικά όργανα (ακόμα) 28 χωρών με ετερόκλητες, μεταξύ τους, δομές και ιεραρχία. Και την ίδια ώρα, αναπόφευκτα, καλούνται να καταστήσουν λειτουργικούς επιτρόπους και συμβούλους τους, σε ορισμένους από τους οποίους -ειδικά παλαιότερα- δεν θα εμπιστευόταν κανείς ούτε τη διαχείρηση πολυκατοικίας.

Δεν θα είχα καμία διάθεση να αναφερθώ στα παραπάνω, αν η ίδια η Ευρώπη δεν είχε φτάσει σε κομβικό σημείο. Σε σημείο, που πλέον τα ίδια τα κράτη-μέλη, οφείλουν να αποφασίσουν για τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσει να λειτουργεί η Ένωση. Και αυτό δεν είναι δυνατό να το πράξει κανένας… ενδιάμεσος, παρά μόνο οι άμεσα ενδιαφερόμενοι.

Για την ώρα, οι 27 εύλογα παίζουν το παιχνίδι των καθυστερήσεων. Τους το επιβάλουν εν πολλοίς οι Βρετανοί. Αυτό το παιχνίδι, ωστόσο, δεν μπορεί να κρατήσει αιώνια. Μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο και με αφορμή τη συμπλήρωση των 60 χρόνων από τη συνθήκη της Ρώμης, η ίδια η ΕΕ καλείται να επαναπροσδιορίσει το ρόλο της.

Ορισμένοι κάνουν λόγο για περαιτέρω εμβάθυνσή της. Για την ώρα δεν πλειοψηφούν. Οι περισσότερες χώρες διατηρούν στάση αναμονής και επιμένουν στην εφαρμογή των υφιστάμενων συμφωνιών. Η κοινή λογική λέει ότι, και οι δύο πλευρές έχουν δίκιο. Η ημιτελής Ένωση χρήζει περαιτέρω ενοποίησης. Αλλά και οι ανεφάρμοστες συμφωνίες χρήζουν ουσιαστικής εφαρμογής.

Μπορούμε να το διαβάσουμε και πρακτικότερα: Χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη για λόγους ενίσχυσης των αξιών που γέννησαν την ίδια την Ένωση. Δεν τη χρειαζόμαστε για να αποφύγουν οι ιταλικές τράπεζες το bail in. Και χρειαζόμαστε εφαρμογή των συμφωνιών για λόγους ενίσχυσης της εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της Ένωσης. Όχι για να χρησιμοποιούν οι Πολωνοί για γεωπολιτικούς λόγους την ομπρέλα προστασίας της Ευρώπης -παλαιότερα και τα κονδύλια της- αδιαφορώντας για τις υποχρεώσεις τους απέναντι στις συνθήκες που έχουν υπογράψει.

Και οι Βρυξέλλες;

Οι Βρυξέλλες -και προφανώς η τρέχουσα περισσότερο πολιτική από ποτέ Επιτροπή- καλούνται εκ νέου να παίξουν το ρόλο του αποτελεσματικού ενδιάμεσου συντονιστή. Μόνο που στην παρούσα φάση χρειάζονται τη στήριξη των κρατών-εταίρων της ΕΕπερισσότερο από ποτέ. Σε διαφορετική περίπτωση, το έχουμε ξαναδεί το έργο. Θα ευθύνεται για όλα… η γραφειοκρατία τους.